سلام کاشان پرس | اخبار و وقایع کاشان به صورت آنلاین
نویسنده: مریم قربانی شواهد معتبر نشان می‌دهد که قدمت عمارت موسوم به هشتی، دستکم حدود سه دهه از قدمت کارخانه ریسندگی بیشتر است.
در زیر تاق این عمارت، تاریخ ۱۹۰۶ ذکر شده بود که نشان می‌داد تاق آجری آن، در اواخر قاجار و در زمان مشروطه احداث شده است.
علاوه بر این تاریخ که نقل آن به صورت میلادی، بیانگر مالکیت غیر ایرانیان بر این عمارت بوده، ثبت چند حروف اختصاری روسی، نشان می‌دهد که این هشتی، احتمالا بخشی از یک آکادمی نظامی یا مرکزی تجاری و یا … بوده که در اختیار اتباع روسیه قرار داشته است.
می‌دانیم که از زمان صفوی، شرکت تجاری روسیه به عنوان رابط تجاری بریتانیا در ایران حضور داشته است.
با توجه به اهمیت تجاری کاشان که همواره از آن در کنار شهرهایی چون تبریز، قزوین و مشهد یاد شده، حضور اتباع روسی در این شهر دور از ذهن نیست. به ویژه اینکه در محله تمغاچی‌ها نیز خانه‌ای به کاردار روسیه منسوب شده است.
در دوره صفوی، کاشان بعنوان جنوبی‌ترین شهری که حوزه نفوذ تجاری امپراطوری روسیه بوده، مورد اشاره واقع شده است.
احتمالا این پیش‌زمینه تاریخی، مبنای تقسیم ایران بین روسیه و بریتانیا در اواخر قاجار بوده است. در تقسیم بندی این دوره نیز کاشان در قلمرو تحت نفوذ روسیه قرار گرفته است.
با توجه به شواهد معماری، این هشتی، قسمت میانی یک کوشک بوده که اتاق‌های اطراف آن تغییر یافته است.
در زمان احداث کارخانه ریسندگی، با احداث ساختمان‌هایی در اطراف آن، این هشتی حفظ و به کارخانه الحاق شده است.
جهت استقرار این کوشک، با سایر ساختمان‌های کارخانه که در دوره پهلوی احداث شده‌اند، متفاوت بوده، و با راستای خیابان هماهنگ است.
موقعیت استقرار این بنا، با آب انبار چهارباغ واقع در خیابان اباذر کنونی، در یک راستاست و هیچ بعید نیست که این کوشک در حاشیه خیابان چهارباغ قاجاری کاشان قرار داشته و با آن مرتبط بوده است.
شواهد معماری، تعدد دوره‌های این کوشک را نشان می‌دهد. ممکن است این کوشک، بقایای باغ پهناوری باشد که در دوره صفوی، در ضلع شمالی میدان دولتخانه قرار داشته است.
خیابان چهارباغ در دوره قاجار از داخل این باغ عبور کرده است.
در نقاشی شاردن از کاشان، فقط سردر این باغ ترسیم شده است، بنابراین اظهار نظر قطعی در این‌باره به شواهد و بررسی‌های بیشتری نیاز دارد.
