
چالشهای زیستمحیطی فولاد کویر؛ بازتاب نگرانیها و اضطراب افکار عمومی
مجموعه مدیریتی کارخانه فولاد کویر اعتقاد دارد خانۀ فولاد از شیشه بنا شده و درِ آن به روی همه باز است. پاسخ مدیریت کارخانه در مقابل کسانی که دغدغهای اجتماعی، زیست محیطی یا هرچیز دیگر دارند این است که قبل از هر چیز سری به کارخانه زده، از آنجا بازدید کرده و مدارک و مجوز کارخانه را بررسی کرده و پس از آن بگویند و بنویسند؛ آن وقت قول میدهیم هرچه بگویند روی چشم گذاشته و اجرا کنیم.
یادداشتی با عنوان «غول فولادی و چالشهای زیستمحیطی» چند روز پیش در رسانۀ اهل کاشانم منتشر شده و به نظر میرسد نگارنده سعی کرده دغدغههای مردم در خصوص این کارخانه را مطرح کند که لازم است توضیحاتی در خصوص موارد مطرح شده ارائه شده و قضاوت را به مردم واگذار کنیم.
به درستی گفته شده که کارخانه فولاد، آب زایندهرود را خریده و به جای آن پساب تحویل گرفته است. حرف درستی است. هرچند عدد و رقم آن اشتباه است. دولت 30 لیتر آب زایندهرود را در سال 1386 به کارخانه فولاد فروخته تا از طریق خط انتقال در آران و بیدگل تحویل دهد ولی آبفا زیر بار آن نرفته و به جای آن طی یک قرارداد و ساز و کار جدید 90 لیتر پساب فاضلاب تحویل داده است.
گفته میشود کارخانه فولاد برای دریافت مجوزهای لازم منت ادارۀ حفاظت محیط زیست را کشیده و احداث ساختمان آن را تقبل کرده است. اگر بحث منتکشی است به اینها خلاصه نمیشود. فولاد کویر تا کنون 15 مدرسه برای آموزش و پرورش، استادیوم ورزشی با بهترین زمین چمن در شمال استان اصفهان، زمین چمن مصنوعی در عباسآباد، زمین چمن هما برای وزارت ورزش و جوانان ساخته است.
12 کیلومتر راهسازی برای نصرآباد، 7 و 4 کیلومتر در جای دیگر برای وزارت راه و شهرسازی و بسیاری دیگر از این دست تا کنون انجام داده و به ثمر رسانده و افزون بر آن سالانه 1.5 میلیون نهال در گلخانه و مزرعه کشت نهال کارخانه تولید کرده و در اختیار منابع طبیعی قرار میدهد.
ولی همۀ اینها به معنی منتکشی نیست و آن را در راستای مسئولیتهای اجتماعی خود میپندارد؛ از زمان احداث کارخانه شروع شده و همچنان ادامه دارد و مدیریت کارخانه هرجا احساس کند نیاز به همراهی و همکاری وجود دارد از آن دریغ نخواهد کرد. البته ناگفته نماند همۀ اینها بدان معنی نیست که مردم و مدیریت شهری همۀ مسئولیتهای اجتماعی را صرفاً از کارخانه فولاد طلب کنند؛ چیزی حدود 2000 واحد صنعتی در کاشان، آران و بیدگل در حال فعالیت است.
با وجود اینکه کارخانه فولاد سه سال پیش مجوز طرح توسعه خود را دریافت کرده است، تمام تلاش خود را به کار گرفته تا این توسعه را بر اساس بالاترین استانداردهای زیستمحیطی جهان اجرا کند. در حالی که محیط زیست اجازه داده است دستگاهها با حداکثر استاندارد ۸۰ ppm خریداری و نصب شود، ماشینآلات و تجهیزات خریداریشده برای طرح توسعه فولاد کویر بر اساس معیار سختگیرانهتر ۵ ppm انتخاب شده است.
البته باید به افکار عمومی حق داد. اصطلاحاتی نظیر فولاد، کورۀ ذوب و ذوب آهن همۀ فکر و ذهنها را به کارخانه ذوب آهن و فولاد اصفهان سوق میدهد که تجهیزات و ماشینآلات آن مربوط به 60، 70 سال پیش است ولی تفاوت آن با تجهیزاتی که در طرح توسعه فولاد کویر به کار گرفته میشود زمین تا آسمان است.
اکنون ۲۱ سال از آغاز فعالیت کارخانه فولاد کویر در آران و بیدگل میگذرد. در این مدت، کارخانه با ایجاد ثروت، زمینه اشتغال حدود ۷۰۰ نفر از جوانان عمدتاً تحصیلکرده شهرستان و منطقه را فراهم کرده و ماهانه حدود ۳۵ میلیارد تومان به عنوان حقوق وارد شهر و منطقه میشود. اکنون این مجموعه برای طرح توسعه خود در حال سرمایهگذاری ۳۰ هزار میلیارد تومانی است؛
مدیریت کارخانه معتقد است سرمایهگذاری فولاد کویر در منطقه آران و بیدگل با در نظر گرفتن دغدغههای زیستمحیطی صورت گرفته است؛ بهگونهای که مصرف آب به واسطه بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا به حداقل ممکن رسیده، آلودگی زیست محیطی ندارد و کارآفرینی، اشتغالزایی و ارزآوری قابل توجهی ایجاد شده و در کنار همه اینها، از مسئولیتهای اجتماعی خود نیز غافل نبوده است. با این اوصاف، امیدوار است این توضیحات رضایت فعالان محیط زیست و مردم شریف منطقه را جلب کرده باشد/ اهل کاشانم